Arbuz. Niskokaloryczny i zdrowy

Arbuz (Citrullus lanatus) to roślina pochodząca z Afryki, gdzie hodowana jest już od ponad 4000 lat, natomiast pierwsze wzmianki o hodowli arbuza w Europie pochodzą z roku 961. Jest spokrewniony z ogórkiem i dynią, jego owoce są duże, okrągłe lub podłużne, o lekko gąbczastym miąższu najczęściej koloru czerwonego lub żółtawego, dużej ilości pestek i grubej, ciemnozielonej skórce w jasnozielone prążki. Współcześnie uprawiany jest w wielu krajach Europy, także w Polsce, jednak najsmaczniejsze i najsłodsze pochodzą z rejonów południowych.

XIV-wiecznej Polsce znano już kilka odmian arbuzów. Ciekawe jest to, że Polacy wyhodowali, jako pierwsi odmianę, która jest odporna na niskie temperatury.

Obecnie arbuz znalazł swoje miejsce w kosmetologii, gdzie tworzy się z niego różnego rodzaju maseczki na skórę, dzięki swojemu działaniu przeciwzmarszczkowemu. Działa na skórę także tonizująco oraz ściąga ją, jest także skuteczny przy leczeniu stanów zapalnych skóry i zajadów. A np. w Indiach, w okresie pory suchej, jest to najlepszy owoc do gaszenia pragnienia i można go kupić na każdej ulicy.

W arbuzie można znaleźć witaminy i minerały:

witaminę A, B1, B2, C, sód, potas, wapń, fosfor, magnez, żelazo, cynk, miedź, mangan i jod.

Arbuz korzystnie wpływa na przemianę materii, przyspieszając ją, dzięki czemu organizm zużywa więcej energii, a do tego jest niskokaloryczny, co jest bardzo pozytywną wiadomością dla osób chcących pozbyć się kilku kilogramów. Ponadto jego owoc składa się w 92% z wody, przez co jest bardzo moczopędny, dlatego zaleca się jedzenie arbuzów ludziom chorym na nerki. Wszystko to dzięki potasowi, który oczyszcza organizm z toksycznych substancji, a ponadto pomaga zmniejszyć ilość kwasu moczowego we krwi, chroniąc tym samym nasze nerki przed uszkodzeniami oraz kamieniami nerkowymi.

Owoc arbuza zawiera bardzo dużą zawartość przeciwutleniaczy takich jak likopen czy beta-karoten, związków nadających skórze, paznokciom oraz włosom zdrowy wygląd a ponadto niszczącym wolne rodniki, które są odpowiedzialne za przyspieszanie procesu starzenia oraz rozwój komórek nowotworowych. Arbuzy dodatkowo przyspieszają regenerację mięśni oraz zapewniają prawidłowe ciśnienie tętnicze, co na pewno jest korzystne dla sportowców i pracowników fizycznych. Ciekawe jest to, że arbuz ma też pozytywny wpływ na życie miłosne, albowiem działa on jak viagra dzięki cytrulinie.

w 100 g arbuza znajdziemy:

·         36 kcal = 152 kJ

·         Węglowodany = 8.5 g

·         Witamina A = 0.3 mg

·         Witamina C = 10 mg

·         Witamina B1 = 0.08 mg

·         Witamina B2 = 0.02 mg

·         Błonnik = 0.3 mg

·         Sód = 1 mg

·         Potas = 130 mg

·         Wapń = 6 mg

·         Fosfor = 9 mg

·         Magnez = 2 mg

·         Żelazo =  0.2 mg

·         Cynk = 0.07 mg

·         Miedź = 0.06 mg

·         Mangan = 0.02 mg

·         Jod = 1 mg

Jego miąższ składa się w 92% z wody, stąd też nazwa - „water“ melon, reszta to cukry – 8,4%, nieco błonnika pokarmowego – 0,3%, witaminy i minerały. Spośród witamin obecnych w arbuzie warto zwrócić uwagę głównie na witaminę C, będącą silnym antyoksydantem, witaminę A, a także  jej prowitaminę – beta-karoten. Związki te chronią komórki organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Skutkiem ich obecności jest uszkodzenie błon komórkowych, białek organizmu, kwasów nukleinowych, co z kolei prowadzi do występowania nowotworów, miażdżycy, stanów zapalnych i ogólnego starzenia się organizmu.

Arbuzy są też bogate w potas, niezbędny dla przebiegu wielu reakcji enzymatycznych, zachowania równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej organizmu, a także ważny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego.

Szczególnie istotna jest też obecność likopenu – czerwonego barwnika występującego między innymi również w pomidorach, papryce, truskawkach, o bardzo silnych właściwościach przeciwutleniających, antymutagennych, obniżających ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia i chorób nowotworowych, przede wszystkim gruczołu krokowego, żołądka, szyjki macicy i trzustki. Likopen chroni też nasze DNA przed uszkodzeniami, a także obniża poziom cholesterolu LDL.

Arbuz jest też źródłem cytruliny, która w organizmie może być metabolizowana do argininy, co z kolei skutkuje zwiększeniem ilości tlenku azotu i polepszeniem ukrwienia mięśni, wydolności i odporności organizmu.

Charakterystyczną substancją dla dyniowatych, w tym dla arbuza, jest kurkubitacyna o gorzkim posmaku – wykazuje ona działanie  antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwnowotworowe. Ponadto działa przeciwzapalnie i chroniąco na komórki wątroby.

Arbuz posiada też niewielkie ilości białka, w skład których wchodzą takie aminokwasy jak: arginina, histydyna, izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan i walina.

Owoc ten jest nie tylko świetną, niskokaloryczną (36kcal/100g) przekąską o działaniu orzeźwiającym i chłodzącym - co szczególnie doceniane jest w okresie letnim - ale wykazuje też wiele właściwości prozdrowotnych. Arbuz wykorzystywany był już w tradycyjnej medycynie chińskiej i plemionach afrykańskich, ale do dziś znajduje zastosowanie w medycynie naturalnej jako środek moczopędny, oczyszczający organizm z toksyn, chroniący wątrobę, a także przeczyszczający, co wynika z obecności olejku rycynowego.

Wykazano też ochronne działanie arbuza przed obumieraniem komórek trzustki, dzięki czemu może on zapobiegać cukrzycy. Warto jednak pamiętać, że owoc ten zawiera sporo cukru i ma wysoki indeks glikemiczny, dlatego osoby chorujące na cukrzycę powinny go jeść z umiarem.

Coraz większym zainteresowaniem cieszą się arbuzy bezpestkowe, należy jednak wspomnieć, że i pestki zawierają w sobie wiele dobroczynnych substancji, takich jak witamina C, minerały, białko, oleje, w tym kwasy tłuszczowe: linolenowy, oleinowy, palmitynowy i stearynowy, oraz związki fenolowe. Wyciągi z pestek arbuza również używane są do leczenia infekcji dróg moczowych, nadciśnienia, cukrzycy, biegunki, rzeżączki a także w przemyśle kosmetycznym. Nadają się do prażenia i jedzenia w formie przekąski, a także w formie zmielonej do stosowania jako mąka.

Ze względu na szerokie działanie arbuzów warto wykorzystać sezon na niego i zamienić słodkie desery na ten niskokaloryczny owoc, który z pewnością pomoże nam zachować dobre zdrowie i szczupłą sylwetkę. Poza zastosowaniem w kuchni można go używać także jako domowy kosmetyk – ma on bowiem działanie ściągające, tonizujące i zapobiegające zmarszczkom – na pewno zadziała jako maseczka, jak i okłady z jego plastrów.

Zwykle jedząc arbuza pracowicie wydłubujemy i wyrzucamy pestki. A to właśnie pestki zawierają najwięcej witamin, minerałów nawet, co zaskakujące dobre tłuszcze oraz cenne substancje lecznicze, które są przedmiotem badan naukowców.

Tradycyjnie w Sudanie nasion arbuza są stosowane w leczeniu infekcji bakteryjnych i grzybiczych, zakażeń przewodu pokarmowego, biegunek, układu oddechowego i chorób skóry. Ostatnie badania laboratoryjne wykazały skuteczności w zwalczaniu wielu bakterii i grzybów w tym E coli.

Kolejne badania potwierdziły wysoką skuteczność w leczeniu cukrzycy, trzustki oraz  właściwości antyoksydacyjne. Silne właściwości przeciwzapalne potwierdzono a badania opublikowano w International Research Journal of Pharmaceutical.

Korzyści w leczeniu prostaty, badania opublikował European Journal of Medicinal Plants

Właściwości przeciwbólowe i silnie antyoksydacyjne

Arginina aminokwas obecny w nasionach arbuza wspomaga produkcję tlenku azotu w organizmie i jest pomocna w leczeniu ostrych zaburzeń erekcji. Spożywanie pestek i  samego arbuza  pomaga w utrzymaniu erekcji i zwiększa produkcje plemników.

Badania opublikowane w International Journal of Pharmacy i Pharmaceutical Sciences, wykazały skuteczność w leczeniu choroby wrzodowej żołądka, bez żadnych skutków ubocznych.

Nasion arbuza zawierają substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania jelit, pomagają zwalczać pasożyty i są pomocne w leczeniu żółtaczki i chorób wątroby.  

Pijąc herbatkę z pestek, można wspomóc funkcjonowanie nerek, a nawet wypłukać piasek i kamienie nerkowe.

Medycyna ajurwedyjska pestkami arbuza leczy skutecznie nadciśnienie
Przepis

20-30 pestek z arbuza wysuszyć, zmielić i gotować 15 min w 2 litrach wody. Wpić ten napój przez 2 dni. Następnie zrobić dzień przerwy. Procedurę powtarzać przez kilka tygodni.

Pestki można zebrać w okresie letnim, wysuszyć aby mieć zapas na zimę.

Medycyna ajurwedyjska -  nadciśnienie. 

Należy spożywać 1 łyżeczkę suszonych nasion rano i wieczorem przez 3-4 tygodnie.

Raport Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych wskazał na kilka ważnych składników, jakie zawierają nasiona arbuza, mające bezpośrednie powiązania z naszym zdrowiem:

BIAŁKO

Nasiona arbuza zawierają dosyć duże ilości tego ważnego składnika budulcowego naszego organizmu. W 108 g suchych nasion jest go około 30,6 g. Dla porównania w tej samej porcji mięsa z kurczaka są jedynie 23 gramy białka. Pestki te składają się z kilku ważnych aminokwasów. Jednym z nich jest arginina. Należy ona do aminokwasów, które organizm sam potrafi wytworzyć. Jednak czasami jest mały problem. Organizm może mieć problemy z wyprodukowaniem jej wystarczających ilości i wtedy konieczne są dostawy z zewnątrz wraz z pożywieniem. Aminokwas ten korzystnie wpływa na stan osób, które mają problemy z chorobą wieńcową oraz podwyższonym ciśnieniem krwi. Ważny jest także dla osób czynnie uprawiających sport, ponieważ przyspiesza regeneracje komórek mięśniowych dzięki ich lepszemu dotlenieniu. Ponadto wpływa na zwiększenie syntezy hormonu wzrosty odpowiedzialnego za regeneracje naszego organizmu, co przejawia się chociażby młodszym wyglądem. Do innych aminokwasów, wchodzących w skład nasion arbuza, zaliczamy tryptofan, kwasu glutaminowy i lizynę. Ostatnie z nich wpływają korzystnie na nasze zdolności umysłowe, polepszając koncentracje oraz zmniejszając zmęczenie wynikające z wytężonej pracy intelektualnej. Według mnie coś w tym jest;)

WITAMINY Z GRUPY B

Pestki zawierają również i ten zestaw witamin (niektórzy wskazują, że mogą być uznawane za ekwiwalent suplementu witaminy B-Comlex), które zgodnie z założeniami Amerykańskiego Towarzystwa ds. Walki z Rakiem są potrzebne do przekształcania spożytego jedzenia w energie oraz pełnią inne istotne funkcje dla naszego organizmu. Jeśli przyjmiemy za wyznacznik dzienne zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze, to 108 gramów tych nasion zawiera najwięcej niacyny (3,8 mg – 19 % dziennego zapotrzebowania na tę witaminę), która doskonale wpływa na nasz system nerwowy, układ trawienny oraz stan skóry. Wspomaga również działanie wspomnianego już tryptofanu. W mniejszym stopniu pokrywają dzienne zapotrzebowanie na kwas foliowy (16%), tiaminę (14%), ryboflawinę (9%), witaminę B6 (5%) oraz kwas pantenowy (4%), który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania każdej naszej komórki.

MINERAŁY

Pod względem zawartości jednego z minerałów pestki arbuza bardzo mnie zaskoczyły. Mam na myśli magnez. Większość z nas uważa za jego najbogatsze źródło ziarno kakaowca, które rzeczywiście zawiera go bardzo dużo (420-442 mg/100g), jednak jest to i tak mniej niż mają pestki wspomnianego arbuza (515 mg/100g). Nie zawierają przy tym w ogóle teobrominy oraz kofeiny, która zwiększa zapotrzebowanie ustroju na ten pierwiastek, a także zmniejszających jego przyswajanie szczawianów. Stąd proporcja ta w praktyce jest jeszcze korzystniejsza. Jeśli weźmiemy pod uwagę dzienne zapotrzebowanie wyznaczone na około 400 mg, to widzimy, jak to jest dużo. Pokrywają również w znacznej mierze zapotrzebowanie na mangan (87%/108 g produktu), fosforu (82%), cynku (74%), żelaza (44%) oraz miedzi (37%).

TŁUSZCZ

Oczywiście pestki arbuza posiadają dosyć wysoką wartość energetyczną (602 kcal), ponieważ w połowie składają się z tłuszczy. Jednak właściwości oleju tłoczonego z ich suszonych i kruszonych pestek są doceniane przez mieszkańców Afryki. Ma on niezwykłe właściwości nawilżające i jest istotnym składnikiem oliwek dla dzieci. Dzięki dużej zawartości NNKT eliminuje wszelkie toksyny oraz nadaje jej świeżość i elastyczność. Jego spożywanie przyczynia się do obniżenia stężenia cholesterolu we krwi, a kwasy omega 6 pomagają zredukować podwyższone ciśnienie krwi.

Lecznicza moc nasion arbuza

Często okazuje się, że w podanych przez Caycego informacjach o leczeniu różnymi ziołami te same zioła są regularnie stosowane w innym systemie leczniczym. Takim lekiem jest również herbata z białych pestek arbuza zalecana w ridingach 75 razy, która również jest powszechnie stosowana w chińskiej medycynie naturalnej. Jak z tego wynika zalecenie Caycego ma mocne podstawy w wielowiekowej tradycji medycyny naturalnej.

Dr Ellen Satinsky z Kliniki A.R.E. zaznacza, że odzyskiwanie zdrowia przez wewnętrzne oczyszczenie organizmu, było w filozofii Caycego bardzo ważną zasadą. Herbata z pestek arbuza jest lekiem, który Cayce polecał na oczyszczenie ciała poprzez system moczowy. Według Caycego tego rodzaju herbata pobudza funkcjonowanie nerek i pęcherza moczowego, działa wzmacniająco i wzmaga przepływ moczu. W ten sposób pomaga w leczeniu infekcji i usuwaniu osadów w systemie przewodów moczowych. Często się zdarza, że zalegające odpady wydobywają się na zewnątrz przez skórę w postaci pokrzywki czy obrzęków. Cayce zalecał herbatę z pestek arbuza również dla ulżenia gastrycznego ucisku w dolnej części brzucha, przy stanie zapalnym jajników spowodowanym nagromadzeniem się nadmiernej ilości płynu w rejonie miednicy, a także po rozwiązaniu do znormalizowania i przywrócenia właściwej pracy nerek, która mogła ulec zaburzeniu w okresie ciąży.

Jeśli chodzi o spożywanie tego rodzaju herbaty to dopuszczalna jest szeroka dowolność. Przygotowując ją do picia nie potrzeba więcej niż ćwierć do pół łyżeczki od herbaty na szklankę wrzącej wody, zamieszać i pozostawić na około 15 minut do wystygnięcia. Pije się raz w tygodniu lub częściej, chociaż można też w niewielkich ilościach pić kilka razy dziennie. Najlepszy skutek odnosi się pijąc częściej niewielkie ilości niż dużo za jednym razem. W chińskiej medycynie pestki stosuje się, jako środek moczopędny a także, jako środek na uporczywe zaparcia. Arbuz jest cennym źródłem likopenu. Jest to roślina, której antyoksydanty walczą z chorobami serca i rakiem prostaty.

Pomidory również posiadają znaczną zawartość likopenu, jednak, aby go uwolnić należy gotować je w niewielkiej ilości oleju. W przypadku arbuza nie tylko nie jest konieczne gotowanie, aby uwolnić z niego likopen, ale w dodatku w tej samej objętości posiada go czterdzieści procent więcej niż pomidory. Spożywając arbuza dostarczamy organizmowi dużą dawkę witamin A, C i B6 oraz potas, tiaminę i jeszcze wiele innych roślinnych składników odżywczych z wyjątkiem tłuszczu, sodu i kalorii. Owoce arbuza działają moczopędnie, co prawdopodobnie powodowane jest zawartością w nich cyrtuliny i argininy, które wzmagają syntezę mocznika w wątrobie. Lekarze chińscy stosują arbuzy do nasycenia płynem organizmu, jelit i osłabienia poczucia pragnienia. Spożywanie arbuza oczyszcza z toksyn i usuwa nadmierną gorączkę, zmniejsza skutki pleśniawki, bolesność nerek, infekcję przewodów moczowych, czerwonki, kamieni nerkowych i nadpobudliwość. Skóra arbuza posiada dużą zawartość krzemu, w chińskiej medycynie jest stosowana do leczenia cukrzycy i nadciśnienia. Skóra może być zmiksowana i pita, w małych ilościach może być też spożywana. Skórą można też nacierać trądzik, przez jej chłodną naturę pomniejsza się zaistniałą skazę. Trzeba zaznaczyć, że zgodnie z chińską medycyną arbuza nie powinny spożywać osoby, których przewód trawienny jest niewydolny, mają anemię, astmę i nadmierne niekontrolowane wydalanie moczu.

Medycyna naturalna w zastosowaniu Edgara Caycego i chińska medycyna naturalna są do siebie bardzo podobne. Obie zalecają stosowanie herbaty z pestek arbuza dla dzieci celem ulżenia bólu systemu moczowego i usprawnienia oddawania moczu. Stosuje się ją również w przypadku bólu pleców spowodowanym przemieszczaniem się kamieni nerkowych, pomaga w łagodzeniu stanu zapalnego nerek i pęcherza. Nasiona arbuza zawierają cucurbocitrin, komponent, który rozszerza naczynia kapilarne krwi, co pomaga w obniżeniu ciśnienia krwi. Nasiona arbuza są pomocne w utrzymaniu w zdrowym stanie przewodów moczowych a także mogą być stosowane profilaktycznie u osób, których system organów moczowych nie jest zbyt sprawny. Wyszczególniona tu ogromna ilość zalet owoców arbuza jak i jego nasion, stawia go w rzędzie najbardziej znaczących roślin spożywanych do utrzymania naszego organizmu w zdrowiu i wspierania odpowiedniego leczenia.

 Źródło Internet
http://sekrety-zdrowia.org/zdrowotne-wlasciwosci-pestek-arbuza-potwierdzone-naukowo/

http://zdrowie.viva.org.pl/aktualnosci/145-arbuz-niskokaloryczna-i-zdrowa-przekaska 

www.zdrowiezroslin.pl

Piśmiennictwo:

[1] Adetutu A., Olorunnisola O.S. and Owoade O.A., (2015) Nutritive Values and Antioxidant Activity of Citrullus lanatus Fruit Extract. Food and Nutrition Sciences, 6, 1056-1064

[2] Balakrishnan N., Varughese M., Subash P., A Review on Citrullus lanatus Thunb, Balakrishnan et al/International Journal of Pharmaceutical Sciences Letters 2015 Vol. 5 (3)| 558-562, ISSN:2277-4564

[3] Ciborowska H., Rudnicka A. 2007. Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL Warszawa: 126-133

[4] Erhirhie E.O., Ekene N.E., Medicinal Values on Citrullus lanatus (Watermelon):

Pharmacological Review, International Journal of Research in Pharmaceutical and Biomedical Sciences ISSN: 2229-3701

[5] Munisse P., Bode Andersen S., Dahl Jensen B. and Lindskrog Christiansen J., Diversity of landraces, agricultural practises and traditional uses of watermelon (Citrullus lanatus) in Mozambique, African Journal of Plant Science Vol. 5(2), pp. 75-86, February 2011, Available online at http://www.academicjournals.org/ajps ISSN 1996-0824 ©2011 Academic Journals

[6] Nwankwo I.U., Onwuakor C.E., Nwosu V.C., Phytochemical Analysis and Antibacterial Activities of Citrullus Lanatus Seed against some Pathogenic Microorganisms, Global Journal of Medical research: c, Microbiology and Pathology, Volume 14 Issue 4 Version 1.0 Year 2014, Online ISSN: 2249-4618 & Print ISSN: 0975-5888

[7] Skiepko N., Chwastowska-Siwiecka I., Kondratowicz J., Właściwości likopenu i jego wykorzystanie do produkcji żywności funkcjonalnej, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2015, 6 (103), 20 – 32, DOI: 10.15193/zntj/2015/103/084