Zebraliśmy 24
alternatywne terapie o udokumentowanej skuteczności w leczeniu zapalenia
stawów.
Tak zwane "zużycie stawów" osiągnęło w krajach zachodnich poziom
pandemii. Szacuje się, że 10% światowej populacji w wieku powyżej 60 lat
wykazuje obecnie objawy choroby zwyrodnieniowej stawów. W Wielkiej Brytanii
nieoficjalne dane szacunkowe sugerują, że 9 na 10 osób będzie w swym życiu
cierpieć na jakąś formę tego schorzenia. W Polsce problem dotyczy 2,4 mln osób,
przy czym nawet 3 razy częściej na chorobę zapadają kobiety niż mężczyźni.
W rzeczywistości zapalenie stawów nie jest określoną jednostką chorobową,
lecz zbiorczym terminem, opisującym zestaw objawów - stan zapalny jednego lub
kilku stawów - wynikających z wielu potencjalnych przyczyn.
Typowy pacjent cierpiący na zapalenie stawów otrzymuje najczęściej ogromny
arsenał leków, które u wielu osób nie przynoszą zadowalającej poprawy, ale za
to wywołują równie dokuczliwe skutki uboczne, jak samo schorzenie, które mają
leczyć.
Jeżeli cierpisz na zapalenie stawów, usłyszysz prawdopodobnie, że jedyne,
co możesz zrobić, to wziąć środek przeciwbólowy i ustawić się w kolejce
oczekujących na operację wymiany stawu.
Ale to nieprawda, że musisz cierpieć w milczeniu, podczas gdy zapalenie
stawów będzie wciąż postępować. Zebraliśmy 24 alternatywne sposoby leczenia i
suplementacji poparte solidnymi naukowymi dowodami wysokiej skuteczności w
usuwaniu objawów - a nieraz i przyczyn - artretyzmu.
1. Akupunktura
Ta technika tradycyjnej medycyny chińskiej polega na równoważeniu blokad
lub nadmiaru energii życiowej, zwanej qi, poprzez wkłuwanie
cienkich igieł w punkty akupunkturowe, które układają się w południki biegnące
wewnątrz naszego ciała. Znajduje ona szerokie zastosowanie w leczeniu artretyzmu ze względu na
sprawdzone działanie przeciwbólowe.
Spektakularne rezultaty uzyskali lekarze duńscy u pacjentów z tak ciężkim
zwyrodnieniem stawów kolanowych, że zakwalifikowano ich do zabiegu
chirurgicznego. Jak stwierdzili badacze, stosowanie akupunktury przez miesiąc
złagodziło ból aż o 80%, co było wielkim zaskoczeniem ze względu na stopień
zaawansowania choroby1.
Podobne korzyści zaobserwowali brytyjscy lekarze, badając grupę pacjentów z zaawansowanym
zwyrodnieniem stawów biodrowych. Już 6
półgodzinnych sesji akupunktury znacząco zmniejszyło ból i poprawiło mobilność
pacjentów na co najmniej 8 tygodni po terapii2.
W grupie 90 pacjentów w wieku średnio 71 lat, z których wszyscy cierpieli
na zwyrodnienie stawów kolanowych i zakwalifikowani byli do operacji wymiany
stawu, stosowano akupunkturę raz w tygodniu przez miesiąc, a następnie raz na 6
tygodni. Wszyscy uczestnicy badania odczuli wyraźne zmniejszenie bólu i
sztywności, a także zwiększenie mobilności - poprawa była tak wielka, że żaden
z nich nie wymagał już leczenia chirurgicznego3.
2. Homeopatia
Jak wykazały badania, indywidualnie przepisywane leki homeopatyczne mogą
przynieść ulgę w artretyzmie, a niektóre z nich
również wzmacniać działanie terapii konwencjonalnej4.
Homeopatyczne podejście do artretyzmu ma
charakter holistyczny, co oznacza, że nie ogranicza się do leczenia objawów, lecz obejmuje całą
osobę, wraz z jej uwarunkowaniami fizycznymi, emocjonalnymi i społecznymi,
które mogą przyczyniać się do zwiększonej podatności na chorobę.
Preparaty homeopatyczne są całkowicie naturalne i w wysokim stopniu
dopasowane do stanu i zespołu objawów każdego pacjenta. Tak zindywidualizowane
leczenie wymaga oczywiście konsultacji z wykwalifikowanym lekarzem-homeopatą,
ale niektóre preparaty często zalecane są ogólnie w zapaleniu stawów (patrz
ramka).
3. Terapie
elektromagnetyczne
Badania laboratoryjne wykazały, że pola elektromagnetyczne (EMF) stymulują
wzrost kości i chrząstek5.
W jednym z badań klinicznych pacjentów ze zwyrodnieniem stawu kolanowego
poddawano przez 2 tygodnie działaniu pól elektromagnetycznych o bardzo niskich
częstotliwościach lub też placebo. Rezultaty były bardzo wyraźne: 46% pacjentów
wystawionych na działanie rzeczywistej terapii odczuło obniżenie poziomu bólu,
podczas gdy w grupie placebo stanowili oni tylko 8%6.
Wprawdzie dowody naukowe są wciąż stosunkowo skąpe, jednak dokonany w 2013
r. przegląd dostępnych danych potwierdził, że terapia EMF "może przynieść
umiarkowane korzyści w zakresie łagodzenia bólu u osób cierpiących na artretyzm"7.
Pulsacyjne generatory pól elektromagnetycznych - zarówno przenośne
urządzenia niskiej mocy, przeznaczone do praktycznie nieprzerwanego użycia, jak
i maszyny wysokiej mocy, używane kilka razy dziennie - mogą okazać się pomocne
dla pacjentów ze zwyrodnieniem stawów, gdyż najwyraźniej powodują zwiększenie
dopływu krwi do obszarów wystawionych na działanie pól elektromagnetycznych, a
także wykazują pozytywny wpływ na objawy bólowe8.
4. Qigong
Poprzez połączenie powolnych, świadomych ruchów, medytacji i regulacji
oddechu quigong ma wspomagać przepływ energii życiowej (qi)
w organizmie w celu osiągnięcia zdrowia i długowieczności.
W jednym z badań 91% pacjentów w późnej fazie kompleksowego zespołu bólu
regionalnego typu 1 odczuło złagodzenie bólu dzięki praktyce qigong,
podczas gdy w grupie trenującej "nieprawdziwy" qigong odsetek
ten wyniósł tylko 36% 9.
Przegląd randomizowanych badań klinicznych wykazał wprost, że qigong w
porównaniu z konwencjonalnymi metodami przynosi "znaczące rezultaty"
w łagodzeniu bólu10.
5. Bromelaina
Ananas (Ananas comosus) stosowany jest od stuleci w Ameryce
Środkowej i Południowej w leczeniu niestrawności i stanów zapalnych. Obecnie
wiąże się duże nadzieje z pochodzącym z niego enzymem - bromelainą - stosowanym
w szeregu schorzeń, m.in. w zapaleniu stawów11.
Bromelaina, czyli enzym proteolityczny (trawiący białko), jak również silny
czynnik przeciwzapalny, przeciwbólowy, przeciwbakteryjny i wzmacniający
odporność, może łagodzić ból i poprawiać funkcjonowanie stawów skuteczniej niż
większość niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).
W randomizowanym badaniu z podwójnie ślepą próbą, obejmującym 90 pacjentów z artretyzmem, dokonano porównania
działania suplementu zawierającego bromelainę (90 mg), enzym trzustkowy
trypsynę (48 mg) i bioflawonoid rutynę (100 mg) z działaniem popularnego
niesteroidowego leku przeciwzapalnego (50 mg).
Po 6 tygodniach rezultaty badania wykazały, że suplementacja enzymami jest
równie skuteczna jak lek pod względem łagodzenia bólu i sztywności stawów oraz
poprawy ich funkcjonowania, przy czym suplementy były lepiej tolerowane12.
Inne dowody naukowe sugerują, że bromelaina może być przydatna również w
przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów. W małym badaniu podawano ją przez
okres od 3 do 13 miesięcy 29 pacjentom z opuchlizną stawów wywołaną przez stan
zapalny (25 z nich cierpiało na reumatoidalne zapalenie stawów). W połączeniu z
terapią steroidową bromelaina przyniosła znaczące zmniejszenie lub całkowity
zanik opuchlizny tkanek miękkich u 21 badanych pacjentów13.
Sugerowana dawka: 250-750 mg 2-3 razy dziennie,
chociaż typowa dawka wynosi 500-1000 mg.
6. Czarnuszka
Składniki zawarte w oleju i nasionach czarnuszki (Nigella sativa) -
w szczególności tymochinon - wykazują silne działanie przeciwzapalne w testach
laboratoryjnych. W jednym z badań 40 kobiet z reumatoidalnym zapaleniem stawów
otrzymywało przez miesiąc placebo, następnie przez miesiąc 2 razy dziennie
kapsułki zawierające 500 mg oleju z czarnuszki, a później ponownie placebo
przez miesiąc. W okresie podawania oleju z czarnuszki zaobserwowano poprawę,
często bardzo wyraźną, w zakresie aktywności schorzenia, liczby opuchniętych
stawów i ich porannej sztywności14.
Sugerowana dawka dzienna: 1 łyżeczka oleju
z nasion czarnuszki przy posiłku.
7. Kurkumina
Ten naturalny związek fenolowy uzyskiwany z kurkumy (Curcuma longa)
od dawna używany jest do leczenia stanów zapalnych stawów ze względu na jego
zdolność powstrzymywania niszczenia chrząstek i zmniejszania stanu zapalnego. W
ponad 50 badaniach klinicznych potwierdzono silne działanie przeciwzapalne
kurkuminy.
Jak opisano w jednym z raportów, pacjenci z łagodnym i umiarkowanym
zwyrodnieniem stawu kolanowego przyjmujący kurkuminę (1500 mg dziennie
podzielonych na 3 dawki) przez 6 tygodni, odczuli znaczącą poprawę pod względem
zmniejszenia bólu i zwiększenia mobilności fizycznej w porównaniu z pacjentami,
którym podawano placebo. Nie zaobserwowano przy tym żadnych poważnych skutków
ubocznych15.
Sugerowana dawka dzienna: 400-800 mg.
8. Imbir
Ten tradycyjny lek ziołowy, znany pod naukową nazwą Zingiber
officinale, ma własności zbliżone do niesteroidowych leków
przeciwzapalnych, m.in. zdolność blokowania genów odgrywających rolę w ścieżce
prowadzącej do przewlekłych stanów zapalnych16. Sugerowana dawka
dzienna: 2-4 g świeżego soku, ekstraktu lub herbatki z imbiru; wcieranie olejku
z imbiru bezpośrednio w bolący staw lub też przygotowanie ciepłego okładu czy
kompresu ze świeżego korzenia imbiru.
9. Meta050
W ośmiotygodniowym badaniu ta standaryzowana kombinacja zredukowanych
izo-alfa-kwasów z chmielu, ekstraktu z rozmarynu i kwasu oleanolowego w
znaczący sposób (o 40-50%) zmniejszyła ból u pacjentów z reumatoidalnym
zapaleniem stawów, zwyrodnieniem stawów lub fibromialgią17.
Sugerowana dawka: 440 mg 3 razy dziennie przez 4
tygodnie, a następnie 880 mg 2 razy dziennie przez kolejne 4 tygodnie.
10. Pycnogenol
Ekstrakt z kory francuskiej sosny morskiej zmniejszał ból i sztywność w
łagodnym zwyrodnieniu stawów. Pacjenci przyjmujący Pycnogenol byli w stanie
zredukować dawki leków przeciwbólowych i wykonywać więcej codziennych czynności18.
Sugerowana dawka dzienna: według zaleceń
na opakowaniu produktu lub wskazań lekarza.
11. Proszek z dzikiej
róży i kadzidłowiec
Udowodniono, że proszek z owoców pnącej dzikiej róży (Rosa canina)
łagodzi objawy zwyrodnienia stawów kolanowych i biodrowych, takie jak ból,
sztywność i ograniczenia ruchowe, jak również zmniejsza ogólną intensywność
objawów i zapotrzebowanie na "medycynę ratunkową"19.
Badanie sprawdzające działanie preparatu ziołowego zawierającego indyjski
kadzidłowiec (Boswellia serrata) pokazało, że w bardzo znaczący sposób
zmniejszył on ból i poprawił mobilność u pacjentów
z artretyzmem20. Najnowsze badanie wykazało, że pacjenci, którzy na 12 tygodni dołączyli
preparat ziołowy do swego schematu leczenia, byli w stanie znacznie wydłużyć
dystans pokonywany na bieżni treningowej, jak również zmniejszyć potrzebę
korzystania z leków i opieki medycznej21.
12. Diabelski pazur
W przeglądzie 5 randomizowanych badań z grupą kontrolną wykazano, że
diabelski pazur (Harpagophytum procumbensor H. radix) stosowany w
postaci sproszkowanej (zawierającej 60 mg składnika aktywnego - harpagozydu)
lub w postaci płynnego ekstraktu (50-60 mg harpagozydu) skutecznie łagodzi
zwyrodnienia stawów kręgosłupa, bioder i kolan, a także przewlekłe bóle krzyża22.
Sugerowana dawka: 750 mg (co najmniej 3%
harpagozydu) 3 razy dziennie lub 9 g surowego materiału roślinnego przez 2-3
miesiące.
UWAGA: Diabelski pazur może zakłócać działanie niektórych leków, w tym
cukrzycowych i rozrzedzających krew.
13. Guggul
Ajurweda, tradycyjny system opieki zdrowotnej w Indiach, oferuje wiele
leków na zwyrodnienia stawów, lecz jednym z zasadniczych składników każdego
preparatu jest guggul - żywica balsamowca indyjskiego (Commiphora wightii).
Jak pokazało jedno z badań, pacjenci przyjmujący guggul odczuli znaczącą
poprawę pod względem zmniejszenia bólu i zwiększenia mobilności już po upływie
miesiąca23.
Sugerowana dawka dzienna: 500 mg z
posiłkiem.
14. Tradycyjne zioła
chińskie
W randomizowanym badaniu klinicznym wykazano, że 2 preparaty gotowych
granulek ziołowych - Shu Guan Wen Jing oraz Shu Guan Qing Luo -
"wyleczyły" ponad 50% pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów
bez żadnych skutków ubocznych24.
Inny lek ziołowy, Lei gong teng ("winorośl boga piorunów",
Tripterygium wilfordii Hook F), przeciwdziała reumatoidalnemu zapaleniu stawów
poprzez blokowanie czynników prozapalnych w organizmie.
Sugerowana dawka: 180-360 mg dziennie, według
zaleceń doświadczonego lekarza.
15. Jukka
Lek sporządzony z rosnącej w Meksyku i na południowym zachodzie Stanów
Zjednoczonych rośliny Yucca schidigerarównież okazał się pomocny w
łagodzeniu objawów reumatoidalnego zapalenia stawów26. Według
medycyny ludowej ekstrakty z jukki mają działanie przeciwzapalne głównie
dlatego, że są bogatym źródłem saponin steroidowych, wykazujących silne
działanie przeciwpasożytnicze.
Niektórzy badacze uważają, że działanie tej rośliny polega na likwidowaniu
pasożytów jelitowych, odgrywających rolę w powstawaniu stanów zapalnych, co
stwierdzono w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów. Jukka zawiera również
polifenole, m.in. resweratrol, które także wykazują właściwości przeciwzapalne26.
16. Maść cayenne
Maść z ekstraktem pieprzu cayenne, nazywana również maścią z kapsaicyną,
przy regularnym nakładaniu na skórę może złagodzić wiele rodzajów przewlekłego
bólu. Produkowana jest z suszonych ostrych papryczek, a jej działanie znoszące
ból polega na ograniczaniu ilości produkowanej w organizmie substancji P -
chemicznego składnika komórek nerwowych przekazujących sygnały bólowe do mózgu.
W jednym z badań plastry z kapsaicyną okazały się znacznie skuteczniejsze
niż placebo u pacjentów z przewlekłym bólem dolnej części pleców27.
Badania wykazały również, że maść z kapsaicyną stosowana 4 razy dziennie
zmniejsza nawet o 40% ból i tkliwość u osób cierpiących na zwyrodnienia stawów
rąk28.
17. Kora wierzby
Kora wierzby pospolitej (Salix alba), zawierająca związki pokrewne
chemicznie aspirynie, przynosi krótkotrwałą ulgę pacjentom z bólem krzyża, jak
pokazało jej użycie w standaryzowanej dawce dziennej (wynoszącej 120 mg lub 240
mg salicyny)29.
18. Glukozamina i
chondroityna
Te naturalnie występujące związki chemiczne odgrywają bardzo istotną rolę
we wspomaganiu wzrostu tkanki chrzęstnej - gąbczastego materiału pokrywającego
końcówki kości w stawach i chroniącego je przed zużyciem.
Glukozamina jest zasadniczym budulcem proteoglikanów - wielkich cząsteczek
w tkance chrzęstnej, umożliwiających smarowanie stawów i ich elastyczność
poprzez wiązanie wody w macierzy chrząstki. Działanie glukozaminy polega na
powstrzymywaniu rozpadu proteoglikanów i odbudowywaniu uszkodzonej chrząstki.
Jak pokazują badania kliniczne, zachowuje się ona jak naturalny środek
przeciwzapalny wywierający rzeczywisty wpływ na stan chorobowy.
W jednym z belgijskich badań pacjentom ze zwyrodnieniem stawów kolanowych
przez 3 lata podawano 1500 mg placebo lub glukozaminy dziennie. Podczas gdy w
grupie placebo następowało spodziewane pogorszenie stanu stawów, w drugiej
pozostały one nietknięte, a poprawie w zakresie odczuwania bólu i mobilności
nie towarzyszyły znaczące skutki uboczne30.
W innym badaniu pacjenci ze zwyrodnieniem stawów, którzy otrzymywali 500 mg
siarczanu glukozaminy 3 razy dziennie, wykazali znacznie wyraźniejsze
złagodzenie objawów w porównaniu do grupy placebo - odpowiednio 73% i 41%.
Próbka chrząstki z grupy placebo wykazała pod mikroskopem elektronowym typowe
oznaki zwyrodnienia stawu, podczas gdy próbki pobrane od pacjentów leczonych
glukozaminą prezentowały znacznie zdrowszą chrząstkę31.
Chondroityna, jeszcze większa cząsteczka tkanki chrzęstnej, pomaga
zachowywać płyny stawowe, spowalniając uszkodzenia chrząstek i wspomagając ich
odbudowę. Może ona pomóc w zredukowaniu strat tkanki chrzęstnej w ciągu 6
miesięcy po rozpoczęciu suplementacji32. Często zaleca się
przyjmowanie chondroityny w połączeniu z glukozaminą. Jedna z teorii mówi, że
działanie obu tych substancji polega na poprawie jakości maziówki (błony
wydzielającej maź stawową) wyścielającej powierzchnie wewnątrzstawowe33.
Gdy zebrano dane z 54 badań obejmujących łącznie ponad 16 tys. pacjentów,
okazało się, że glukozamina i chondroityna (razem lub pojedynczo) są równie
skuteczne jak celekoksyb, jeden z głównych środków przeciwbólowych hamujących
działanie COX-2, chociaż tylko połączenie obu suplementów przynosi znaczącą
poprawę funkcjonowania stawów z istotną redukcją zwężenia szpary stawu
kolanowego, powszechnie towarzyszącego temu schorzeniu34.
Sugerowana dawka dzienna: do 3200 mg
siarczanu glukozaminy i do 3600 mg chondroityny przez co najmniej 3 miesiące,
by jakakolwiek poprawa była widoczna.
19. Hydrolizat
kolagenu
Przegląd 7 badań nad podawanym doustnie hydrolizatem kolagenu, który
zawiera wszystkie aminokwasy niezbędne do budowy tkanki łącznej, wykazał, że
jest on skuteczny w leczeniu pacjentów ze zwyrodnieniem i innymi schorzeniami
stawów35. Inne badania laboratoryjne sugerują, że może on również
powstrzymywać postęp choroby36.
Sugerowana dawka dzienna: do 1200 mg.
20. CH-Alpha
CH-Alpha to zarejestrowany produkt, którego głównymi składnikami aktywnymi
są: hydrolizowany kolagen, witamina C oraz ekstrakty z korzenia imbiru (Zingiber
officinale), Boswellia serrata i owoców dzikiej róży (Rosa
canina). Dostępny jest w postaci doustnej i w żelu. Żel zawiera
również Arnica montana i olej z nasion słonecznika. Badanie
przeprowadzone w Penn State University w Pensylwanii na 73 wyczynowych
sportowcach przyjmujących płynną postać CH-Alpha (10 g) codziennie przez 24
tygodnie wykazało znaczną poprawę, polegającą na złagodzeniu bólu stawów i
zwiększeniu ich mobilności37.
21. Kwas hialuronowy
Ten płynny węglowodan to kolejny materiał budulcowy tkanki chrzęstnej.
Podawany jako suplement może obniżać produkcję enzymów uszkadzających zdrową
tkankę chrzęstną oraz zakłócać przekazywanie sygnałów bólowych. W jednym z
badań pacjenci ze zwyrodnieniem stawów kolanowych stosujący przez 8 tygodni
codzienną suplementację naturalnym ekstraktem kwasu hialuronowego odczuwali
słabszy ból i większą poprawę funkcjonowania stawów38. Podobne
efekty przynosiły bezpośrednie wstrzyknięcia do stawu kolanowego39.
Sugerowana dawka dzienna: 40 mg.
22. MSM
(metylosulfonylometan)
MSM jest źródłem biodostępnej siarki, występującym w tkankach i płynach
wszystkich roślin, zwierząt i ludzi. Może zmniejszać ból i opuchliznę, a także
powstrzymywać niszczenie stawów poprzez wychwytywanie wolnych rodników
wywołujących stany zapalne. Wykazano, że MSM łagodzi ból i poprawia
funkcjonowanie stawów, gdy przyjmowany jest doustnie przez co najmniej 12
tygodni40.
Sugerowana dawka dzienna: do 1200 mg w
dawkach podzielonych.
23. SAMe
(S-adenozylometionina)
Ten naturalnie występujący związek chemiczny, obecny praktycznie we
wszystkich tkankach i płynach organizmu, znany jest z silnego działania przeciwzapalnego.
Poza łagodzeniem bólu może też poprawiać
funkcjonowanie stawów i zmniejszać ich sztywność41.
Badania z podwójnie ślepą próbą wykazały, że u osób cierpiących na zwyrodnienia
stawów dawka 1200 mg/dzień redukuje ból, sztywność i opuchliznę lepiej niż
placebo, a porównywalnie do leków przeciwbólowych, takich jak ibuprofen i
naproksen42.
Jak się wydaje, SAMe stymuluje produkcję tkanki chrzęstnej, a nawet - choć
badacze nie wiedzą dokładnie, dlaczego - może zmniejszać stan zapalny,
zwiększać syntezę chrząstki i wydłużać jej żywotność, jak również
intensyfikować produkcję przeciwutleniaczy43.
Sugerowana dawka dzienna: do 1200 mg w
dawkach podzielonych.
24. Niezmydlalne
frakcje oleju z awokado/soi
Te specjalne mieszanki olejów mogą wspomagać regenerację chrząstek i
obniżać poziom krążących cytokin prozapalnych, poprawiając w ten sposób
funkcjonowanie stawów, a także łagodząc ból i zmniejszając potrzebę stosowania
niesteroidowych leków przeciwzapalnych44.
Leki homeopatyczne w zapaleniu stawów
Poniżej wymieniono leki, które najczęściej znajdują zastosowanie w
poszczególnych postaciach zapalenia stawów.
Kwas benzoesowy: stosowany w leczeniu dolegliwości o charakterze dny
moczanowej i bólu spowodowanego złogami kwasu moczowego.
Bryonia alba: odpowiednia w przypadku bólu i stanu zapalnego pogarszających się podczas
ruchu, a zmniejszających pod wpływem ucisku i odpoczynku.
Calcarea carbonica: często przepisywana przy stanach zapalnych stawów
kolanowych, szczególnie u osób z nadwagą i uskarżających się na pogarszanie
stanu pod wpływem niskiej temperatury.
Colchicum autumnale: w przypadku bólu wywołanego zapaleniem stawów
pogarszającego się na skutek ćwiczeń fizycznych, a łagodzonego ciepłem i
odpoczynkiem.
Guaiacum: podawany w przypadku dny moczanowej i ropni stawowych, gdy zimno łagodzi
ból.
Hypericum perforatum: wysoce skuteczny w zmniejszaniu bólu nerwowego
towarzyszącego reumatoidalnemu zapaleniu stawów.
Ledum palustre: często stosowany w dnie moczanowej i reumatyzmie oraz przy objawach ulegających
złagodzeniu po przyłożeniu lodu lub zimnych okładów.
Rhus tox: w przypadkach, gdy początkowy ból ustępuje, jeśli ruch kontynuowany jest
w sposób ciągły.
Paloondo: ta roślina z Meksyku i południowej Kalifornii, stosowana niegdyś
przez Azteków w przypadkach reumatoidalnego zapalenia stawów, okazała się
bardzo skuteczna w leczeniu tego schorzenia także w potencjach homeopatycznych.
Homeopatia w leczeniu dny moczanowej
Aconitum napellus: w przypadku nagłego piekącego bólu i ataków następujących po wstrząsie
lub urazie.
Atropa belladonna: w przypadku intensywnego, pulsującego bólu.
Bryonia alba: w przypadku bólu pogarszającego się podczas ruchu, a zmniejszającego się
pod wpływem ucisku i ogrzania.
Colchicum autumnale: szczególnie skuteczny, jeżeli atakom towarzyszą
mdłości.
Ledum palustre: w przypadku plamistych, purpurowych, opuchniętych stawów.
Bibliografia
- Acta
Anaesthesiol Scand,1992; 36: 519–25
- Acupunct
Med, 2001; 19: 19–26
- Acupunct
Med, 2012; 30:170–5
- Br J
Clin Pharmacol, 1980; 9: 453–9
- Rheum Dis Clin North Am, 2000;
26: 51–62
- Altern
Ther Health Med, 2001; 7: 54–64, 66–9
- Cochrane
Database Syst Rev, 2013; 12: CD003523
- J
Rehabil Res Dev, 2007; 44: 195–222
- Altern
Ther Health Med, 1999; 5: 45–54
- J
Pain, 2007; 8: 827–31
- Evid Based Complement Alternat
Med, 2004; 1: 251–7
- Clin
Exp Rheumatol, 2006; 24: 25–30
- Altern
Med Rev, 2010; 15: 361–8
- Phytother
Res, 2012; 26: 1246–8
- Phytother
Res, 2014; 28: 1625–31
- J
Med Food, 2005; 8: 125–32
- Phytother
Res, 2005; 19: 864–9
- Phytother
Res, 2008; 22: 1087–92
- Scand
J Rheumatol, 2005; 34: 302–8
- J
Ethnopharmacol, 1991; 33: 91–5
- Minerva Gastroenterol Dietol,
2015 (22 Oct); Epub ahead of print, PMID: 26492586
- BMC
Complement Altern Med, 2004; 4: 13
- Altern
Ther Health Med, 2003; 9: 74–9
- J
Tradit Chin Med, 2000; 20: 87–92
- Semin
Arthritis Rheum, 2005; 34: 773–84
- J
Inflamm (Lond), 2006; 3: 6
- Arzneimittelforschung,
2001; 51: 896–903
- J
Rheumatol, 1992; 19: 604–7
- Cochrane
Database Syst Rev, 2014; 12: CD004504
- Lancet,
2001; 357: 251–6
- Clin
Ther, 1980; 3: 260–72
- Ann
Rheum Dis, 2011; 70: 982–9
- Med
Hypotheses, 2000; 54: 798–802
- Sci
Rep, 2015; 5: 16827
- Curr
Med Res Opin, 2006; 22: 2221–32
- Osteoarthritis Cartilage, 2007;
15 [suppl C]: C61–2
- Curr
Med Res Opin, 2008; 24: 1485–96
- Nutr
J, 2008; 7: 3
- Cochrane
Database Syst Rev, 2006; 2: CD005321
- BMC
Complement Altern Med, 2011; 11: 50
- Clin
Ther, 2009; 31: 2860–72
- Am J
Med, 1987; 83: 66–71, 81–3
- Crit Rev Food Sci Nutr, 2008;
48: 458–63
- Osteoarthritis Cartilage, 2008;
16: 399–408; Rheumatology, 2001; 40:779–93; Clin Rheumatol, 1998; 17: 31–9
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz