Podagrycznik

Podagrycznik pospolity (łac. – Aegopodium podagraria L. wieloletnie zioło z rodziny selerowatych. W Polsce jest rośliną bardzo pospolitą.

Najprawdopodobniej słowo rosyjskie”cныть” pochodzi od słowa „снедь” – „smaczne jedzenie”,”jedzenie”. Wśród siedmiu gatunków najczęstszym jest „cныть обыкнове́нная” – pol. „podagrycznik pospolity”, którego nazwa gatunkowa mówi o zastosowaniu leczniczym przy leczeniu podagry (dny) i reumatyzmu. Kwitnie pod koniec czerwca – lipca, owocuje w sierpniu. Zgodnie z wysoką zawartością witamin, pierwiastków śladowych i innych składników odżywczych, można uznać to zioło za najbardziej przydatną roślinę spożywczą, dziko rosnącą na ziemi.

Żeby tylko dożyć, aż będzie podagrycznik!

W dawnych czasach, wyskrobując z zasieków resztki zboża kobiety powtarzały jak modlitwę: „Żeby tylko dożyć, aż będzie podagrycznik!” (ros. – „Дожить бы до сныти”).A my przeklinamy to zioło, które zapełnia nasze ogrody i sady. Za co było ono tak lubiane? A chociażby za to, że z jego młodych soczystych liści, ogonków i pędów, po długiej zimie można było ugotować smaczną zupę. Podagrycznik był kiszony i solony na zapas, był suszony i dodawany jako przyprawa do dań. Współcześni kucharze, aby nadać potrawom pikantny smak i aromat, dodają tę roślinę do przekąsek, a duszona i marynowana podawana jest jako dodatek do dań mięsnych i rybnych.

Jest mało prawdopodobne, aby nasi przodkowie wiedzieli o dobroczynnych właściwościach podagrycznika, ale przed wiosenną awitaminozą i szkorbutem ratowano się z jego pomocą.

Obecnie wiadomo, że spożywcze i lecznicze właściwości tej rośliny, z jakiegoś powodu zaliczonej do klasy chwastów, uwarunkowane są zawartością w niej białek, choliny, węglowodanów, witaminy C, betasitosteroli, kwasu kawowego  chlorogenowego, olejku eterycznego, soli potasu, magnezu, żelaza, miedzi, manganu, boru i tytanu, enzymów i fitoncydów, całego szeregu flawonoidów wzmacniających ściany naczyń krwionośnych.

Podagrycznik pospolity używany jest w medycynie ludowej i kulinarii, ta sama wieloletnia bylina z rodziny selerowatych, która agresywnie zajmuje tereny na działkach, w ogrodach, wypełnia rolnicze uprawy, rozrastając się przez pełzające kłącza.

Liście podagrycznika są zielone, z długimi ogonkami o dużych, podłużnych jajowatych, spiczastych listkach. W czerwcu-lipcu roślina wypuszcza strzałkę kwiatową o wysokości do 100 cm. Małe białe kwiaty zebrane się w złożone parasole. Podagrycznik lubi słońce, w zacienionych miejscach może nie kwitnąć przez szereg lat.

Jako środek przeciwzapalny, ogólnie wzmacniający, zmiękczający skórę, moczopędny, gojący rany, przeciwbólowy, przeciwgorączkowy i przeciwalergiczny tradycyjnie wykorzystuje się liście świeże lub suche. Przy reumatyzmie, zapaleniu stawów, podagrze (dnie moczanowej), chorobach układu pokarmowego, chorobach nerek, pęcherza moczowego i dróg oddechowych, przy szkorbucie i braku witaminy C, lekarze – homeopaci zalecają wodny napar z liści tej rośliny.

W celach leczniczych używa się korzeń, liście, ziele i sok podagrycznika. W tym celu nadziemną część rośliny zbiera się w okresie kwitnienia (czerwiec-lipiec), a korzenie – późną jesienią. Zapas ziół najlepiej robić na swojej działce, na leśnej polanie. Suszy się leczniczy surowiec w cieniu, zawieszając na sznurkach luźno nanizane liście. Przy suszeniu liści w pomieszczeniu niezbędny jest stały dopływ świeżego powietrza. Prawidłowo wysuszone liście pakuje się do papierowych torebek, przechowuje się w suchym chłodnym miejscu przez okres do 2 lat.

W praktyce ludowej używa się świeżych liści. Na przykład na odleżyny, rany, skaleczenia i stany zapalne skóry nakłada się opatrunki z gazy z pokruszonymi świeżymi liśćmi. W Abchazji sokiem ze świeżych liści leczy się nawet zapalenia różą (Erysipelas – w wyniku zakażenia paciorkowcami) i skazą wysiękową. Dodawanie podagrycznika do pożywienia zwiększa funkcję oczyszczającą wątroby.

Formy lecznicze

• Napar:  2 łyżki stołowe rozdrobnionego świeżego zioła (lub 1 łyżka suszonego) zalać 1 szklanką wrzącej wody, owinąć ręcznikiem i zostawić  do naciągnięcia, aż ostygnie. Zażywa się 20 minut przed posiłkiem trzy razy dziennie po 1/3 szklanki. Napar poprawia pracę przewodu pokarmowego, eliminuje procesy zapalne w organizmie, ma działanie moczopędne, przeciwbólowe i redukuje cukier. Może być stosowany do nakładania bandaży z gazy (kompresy) na powierzchnie ran.

• Sok:  wyciąć roślinę rano, posiekać, rozdrobnić, przepuścić przez maszynkę do mięsa, wycisnąć sok. Przed użyciem rozcieńczyć przegotowaną wodą, kefirem lub jogurtem 2-3 razy więcej niż objętość soku. W celach leczniczych przez pierwsze siedem dni pić nie więcej niż 2 łyżki stołowe soku, rozcieńczonego w pół szklance płynu. Każdego tygodnia dodawać 1 łyżkę stołową soku.

Całkowita ilość soku nie powinna przekraczać 5 łyżek stołowych dziennie.

• Nalewka z korzeni:  moja babcia leczyła nią bolące stawy. Wczesną wiosną lub jesienią wykopywała korzenie podagrycznika, dokładnie je myła, cięła nożem, szczelnie układała w trzylitrowym słoju i zalewała wódką aż po brzeg. Słój stawiała pod łóżkiem na miesiąc, nastepnie cedziła i każdego dnia na noc nacierała obolałe nogi. Nalewka ta dobrze pomaga na dnę, zapalenie wielostawowe, zapalenie korzeni nerwowych, naciągnięcie ścięgien, lumbago i zapalenie mięśni. Ale jeśli nie ma pod ręką gotowej nalewki, nie martw się, pomogą także okłady z rozdrobnionych świeżych liści.

Podagrycznik okazuje dobrą pomoc przy awitaminozie, niezastąpiony jest w żywieniu dietetycznym.

Znany jest fakt, jak wielki świątobliwy, obecnie kanonizowany  Święty Serafim Sarowski  żywił się podagrycznikiem przez dwa lata (w okresie letnim – świeżym zielem, zimą – suszonym, po uprzednim  namoczeniu), nie jedząc ani okruszyny chleba.

Sałatka warzywna z jajkiem

Do spożycia najlepiej jest używać bardzo młodych liści i pędów, gdy są one jeszcze żółtawozielone i jakby „przezroczyste”. Przed użyciem w surowej postaci liście podagrycznika należy pogotować przez 1-2 minuty. Roślinę można dodawać do dowolnych przekąsek, pierwszych i drugich dań. Nie tylko nie zepsuje ich, ale wzbogaci witaminami, mikroelementami i innymi użytecznymi biologicznie aktywnymi substancjami, nada pikantnego smaku.

Sałatka z podagrycznika:  na 150 g podagrycznika dodać 25 g chrzanu, 20 g kwaśnej śmietany lub 30-40 g kefiru. Młode liście podagrycznika zagotować w wodzie przez 1-2 minuty, posiekać nożem, dodać utarty chrzan, sól, wymieszać i doprawić kwaśną śmietaną lub kefirem.

Zupa podobna do kapuśniaku (ros. – щи) : na 1 litr bulionu (rosołu) mięsnego dodać jedna małą marchewkę, jeden ziemniak, cebulę, 1 jajko, 5-6 liści podagrycznika, szczaw i pokrzywę, śmietanę do smaku. Ziemniaka i marchewkę posiekać i gotować do miękkości w osolonym bulionie. Ziele podagrycznika i pokrzywę sparzyć wrzącą wodą, posiekać, dodać do bulionu, a następnie włożyć do niego posiekany szczaw i usmażoną na oleju drobno posiekaną cebulę. Gotować przez 2-3 minuty, a następnie zdjąć z ognia. Wlać ubite jajko, rozlać do talerzy i doprawić kwaśną śmietaną.

Zupa ziemniaczana:  na 1 litr ugotowanej zupy ziemniaczanej dodać 100 g zieleni podagrycznika, śmietanę do smaku. Do gotowej zupy dodać drobno posiekanego podagrycznika, gotować 5-6 minut, rozlać do talerzy i doprawić kwaśną śmietaną.

Zupa z płatkami owsianymi:  na 1 litr wody dodać 200 g płatków owsianych, 100 g podagrycznika, sól i pieprz do smaku, 1 łyżeczkę od herbaty masła śmietankowego. Płatki zalać wodą, posolić i gotować, aż będą w połowie gotowe. Dodać posiekane liście podagrycznika i gotować, aż się ugotują.

Doprawić pieprzem i masłem.

Duszone mięso z podagrycznikiem:  na 100 g wołowiny dodać 25 g szczawiu, 100 g podagrycznika, 10 g cebuli, olej roślinny, mąkę pszenną, liść laurowy, sól i pieprz do smaku. Mięso pokroić w kostki, doprawić solą i pieprzem, obtoczyć w mące i smażyć razem z posiekaną cebulą w oleju roślinnym. Włożyć do rondla i dusić na wolnym ogniu przez 1 godzinę. Na 15 minut przed zakończeniem dodać posiekane liście podagrycznika, szczaw, pieprz i liść laurowy.

Kawior z podagrycznika:  na 500 g podagrycznika dodać 2 łyżki stołowe soli. Podagrycznik dokładnie opłukać, osuszyć na ręczniku, drobno posiekać, posypać solą, dokładnie wymieszać i szczelnie wypełnić sterylny słoik tak, aby wystapił sok, zamknąć pokrywką i przechowywać w lodówce. Służy do zaprawiania zup i dań mięsnych w okresie zimowym.

Przyprawa z kminkiem:  na 100 g suchych liści podagrycznika dodać 100 g suchych nasion kminku. Wszystko dokładnie rozdrobnić, wymieszać. Przechowywać w chłodnym ciemnym miejscu w szklanym słoju. Służy do doprawiania potraw. Tak samo można przygotować przyprawę dla drugich dań z równej ilości suszonego podagrycznika i jagód jałowca.

Autor: Nadieżda Stogowa, zielarka. Obwód Kaługa

Вестник „ЗДОРОВЫЙ ОБРАЗ ЖИЗНИ” („ЗОЖ”) №12 / 2005  Зеленая аптека. Сныть обыкновенная. «Вкусная еда» и целебная травка, хотя и обыкновенный сорняк.

(Gazeta ZОŻ №12 / 2005 (skrót od „Zdrowy tryb życia”. Zielona apteka. Podagrycznik pospolity. „Smaczne jedzenie” i ziółko lecznicze, chociaż pospolity chwast)

Jeszcze kilka przepisów z wykorzystaniem podagrycznika z gazety „ЗОЖ„:

• Przy dnie, chorobach reumatycznych, w celu usunięcia z organizmu radionuklidów (izotopów radioaktywnych, promieniotwórczych) pomoże nastepujący napar: 3 łyżeczki od herbaty rozdrobnionego zioła zalać i naparzać w 400 ml wrzącej wody. Przecedzić i pić po 1/2 szklanki 4 razy dziennie przed posiłkami.

• Przy obrzękach pod oczami – zerwać garść podagrycznika, 15 liści babki, wszystko pociąć i gotować w 1,5 litrze wody przez 10 minut. Zaparzać przez 1 godzinę, następnie przelać do butelek i przechowywać w lodówce. Pić po 2-3 szklanki dziennie zamiast herbaty.

• Do szybkiego zrastania się złamań kości zaleca się codziennie spożywać świeże ziele podagrycznika do sałatek, ponieważ jest on doskonałym dostawcą żelaza i witaminy C. Gotować podagrycznik przez 2-3 minuty, zlać wodę, umieścić pozostałą masę na patelni z olejem i uprzednio pociętą cebulą, obsmażyć, posypać serem.

• Opryszczka z przeziębienia, przejawiająca się w postaci bąbli, przestanie niepokoić, jeśli zje się każdego dnia kilka liści podagrycznika, po uprzednim dokładnym ich umyciu.

Przepisy kulinarne:

• Aby przygotować zapas podagrycznika na zimę, należy go opłukać, drobno posiekać, przesypać solą i przetrzeć, aż pojawi się sok. Ubić szczelnie w słoiku, pasteryzować przez 20 minut, a następnie dokręcić pokrywkę. Dodawać po kilka łyżek do pierwszego i drugiego dania.

• Przyprawę do barszczu przygotowuje się w następujący sposób. Bierze się 500 g podagrycznika, 500 g cebuli, 250 g kopru, 80-100 g soli. Wszystko rozdrobniamy, aby wydzielił się sok. Umieszczamy w półlitrowych słoikach i pasteryzujemy przez 25 minut. Zamykamy pokrywką, wstawiamy do lodówki.

Źródło:

Будьте здоровы! Дожить бы до сныти

Za: http://3rm.info/publications/52238-dozhit-by-do-snyti.html

1 sierpnia 2017 r.

Tłumaczył Andrzej Leszczyński

http://wolna-polska.pl/wiadomosci/badzcie-zdrowi-zeby-dozyc-az-bedzie-podagrycznik-2017-11

zdrowiezroslin