Zespół nieszczelnego jelita to
zaburzenie układu pokarmowego, z którego wielu chorych nie zdaje sobie sprawy.
Osoby dotknięte tym schorzeniem często szukają długo przyczyny przewlekłej
choroby, nie wiążąc symptomów z działaniem układu pokarmowego. Tymczasem już
Hipokrates pisał, że wszystkie choroby zaczynają się w jelitach - i miał sporo
racji...
Według badań zespół nieszczelnego
jelita może być przyczyną alergii, bólu w stawach, chorób tarczycy, zaburzeń
metabolizmu, cukrzycy typu I, może też odpowiadać za nieustanne zmęczenie,
migreny i choroby autoimmunologiczne.
Czym jest zespół nieszczelnego
jelita?
Błona śluzowa jest zbudowana z
nabłonka, na powierzchni, którego znajduje się warstwa śluzu oraz fizjologiczna
flora bakteryjna. Komórki błony śluzowej są ułożone ściśle obok siebie. Pod
warstwą nabłonka znajduje się blaszka właściwa, w której umiejscowione są
gruczoły. Dzięki zdrowej błonie śluzowej mamy możliwość przyswajania substancji
odżywczych, które powstały w procesie trawienia spożywanego przez nas pokarmu.
Jeśli równowaga błony śluzowej
jelit została zaburzona, dochodzi do jej nieszczelności: połączenia
pomiędzykomórkowe zostają rozluźnione, w wyniku czego ze światła jelit
przedstają się do organizmu również większe cząsteczki, które nie powinny przekroczyć
bariery błony śluzowej. Są to na przykład nie do końca strawione białka:
gluten, szkodliwe bakterie, toksyny, które powinny być wydalone z organizmu, a niewchłonięte.
Układ pokarmowy jest
aż w 70% odpowiedzialny za funkcjonowanie układu odpornościowego, dlatego
konsekwencją zespołu nieszczelnego jelita jest również osłabiona odporność. Rodzi
się wówczas stan zapalny, który może objąć cały organizm.
Objawy zespołu
nieszczelnego jelita
Objawami zespołu nieszczelnych
jelit mogą być: wzdęcia, wrażliwość na produkty spożywcze, biegunka/zaparcia,
bóle głowy, zmęczenie, bóle stawów, problemy z tarczycą, problemy ze skórą,
przyrost masy ciała, cukrzyca, choroby autoimmunologiczne..
Bardzo istotnym objawem jest
nadwrażliwość na poszczególne produkty spożywcze. Po zastosowaniu odpowiednio
dobranej diety eliminacyjnej można zmimalizować migreny, problemy z łuszczycą,
problemy skórne, choroby tarczycy, a nawet zmniejszyć trudności z zajściem w ciążę
u par bezskutecznie starających się o dziecko.
Coraz więcej jest również
doniesień, że zespół nieszczelnego jelita jest jedną z przyczyn chorób
autoimmunologicznych, w tym cukrzycy typu I. Może także mieć związek z
występowaniem zaburzeń ze spektrum autyzmu. Niektórzy łączą także zespół
nieszczelnego jelita z nasilonym lękiem, depresją i zaburzeniami
dwubiegunowymi.
Na pewno jednak u osób cierpiących
na tę dolegliwość dochodzi do zaburzenia wchłaniania substancji odżywczych
niezbędnych do zachowania zdrowia – może to powodować niedobory żelaza, cynku,
witaminy B12.
Przyczyny zespołu
nieszczelnego jelita
Przyczyny zespołu nieszczelnego
jelita mogą być różne. Najważniejsze z nich to zła dieta, przewlekły stres,
przeciążenie organizmu toksynami, zaburzenia w składzie fizjologicznej błony
jelit.
Z toksynami mamy
kontakt codziennie. Mogą to być substancje chemiczne, które dodawane
są do żywności w procesach jej przetwarzania, pestycydy stosowane do oprysków
warzyw i owoców, toksyny znajdujące się w wodzie z kranu, m.in. fluor, chlor, a
także stosowane powszechnie lekarstwa, takie jak niesterydowe leki
przeciwzapalne, środki chemiczne stosowane do utrzymania czystości oraz
kosmetyki i zanieczyszczenia powietrza. Lista jest niestety długa.
Jeśli chodzi o
codziennie spożywaną żywność i jej wpływ na uszkodzenie błony śluzowej jelit,
to główną przyczyną mogą białka pochodzenia roślinnego –
mamy tu na myśli ziarna z dużą zawartością lektyn i fityn. Lektyny to białka,
które chronią rośliny przed pasożytami i pleśniami, jednak dla naszego
organizmu mogą być one obciążające i uszkadzać błonę śluzową jelit.
Lektyny wiążą się z resztami
cukrowymi glikoproteidów, które są obecne m.in na powierzchni limfocytów. Jest
to przyczyna zlepiania się komórek, co z kolei prowadzi do ich aktywacji i
transformacji blastycznej, czyli wydzielania cytokin oraz przeciwciał w
limfocytach typu B. W ten sposób mogą one prowadzić do powstania stanu
zapalnego. Najwięcej lektyn znajduje się w pszenicy, orkiszu, ryżu i soi. Aby
ziarno było łatwiejsze do strawienia, można doprowadzić do jego kiełkowania –
sprawia ono, że zmniejsza się ilość lektyn i fitynianów. Warto podkreślić, że
żywność GMO oraz hybrydyzowana może mieć wyższą zawartość lektyn – ponieważ
chronią one roślinę przed pleśnią i pasożytami.
Stosunkowo częstą
przyczyną zespołu nieszczelnego jelita jest spożywanie dużych ilości produktów
glutenowych, trudnych do strawienia. Jeśli doświadczamy
problemów z błoną śluzową jelit warto sprawdzić, czy nie cierpimy również na
nadwrażliwość na gluten i/lub celiakię.
Kolejnym produktem
problematycznym może być mleko krowie i jego przetwory –
głównie produkty mleczne z powszechnie dostępnych produktów. Procesy
pasteryzacji powodują niszczenie enzymów takich jak laktaza, wyniku czego
białko staje się trudne do stawienia, Jeśli chcemy używać w swojej kuchni
nabiału, kupujmy mleko pełnotłuste, najlepiej kozie lub owcze. Substancje
odżywcze w takim mleku są lepiej przyswajalne. Najzdrowszymi produktami
mlecznymi są te fermentowane, jak np. naturalny jogurt i kefir.
Kolejnym wrogiem
zdrowych jelit jest cukier, dodawany niestety do większości przetworzonej
żywności. To istna pożywka dla wzrostu Candidy w naszym
układzie trawiennym. Cukier jest przyczyną spustoszenia w naszych jelitach –
niszczy naturalną fizjologiczną florę jelit, tworząc dogodne środowisko do
rozwoju patogennych bakterii, wydzielających m.in toksyczne substancje
uszkadzające zdrowe komórki w jelitach. Spowodowane przez cukier zaburzenie
naturalnej flory bakteryjnej może być przyczyną dysbiozy, czyli zaburzenia
równowagi pomiędzy korzystnymi i patogennymi bakteriami w jelitach.
Fizjologiczna flora jelit jest bardzo istotna dla szczelności błony śluzowej, a
jej kształtowanie ma początek już w trakcie narodzin dziecka. Kontakt z
naturalną florą bakteryjną matki stanowi zalążek flory bakteryjnej dziecka.
Wpływ na dalsze kształtowanie się i równowagę fizjologicznej flory jelit ma
wiele czynników: m.in częste spożywanie żywności ubogiej w probiotyki i
żywności wysokoprzetworzonej, częste przyjmowanie leków, jakość spożywanej
wody.
Odpowiednia dieta ma ogromne
znaczenie w profilaktyce i leczeniu zespołu nieszczelnego jelita, jeśli jednak
zaburzenia zdrowotne są przewlekłe, warto skorzystać z pomocy dietetyka i
lekarza, którzy pomogą indywidualnie dobrać dietę, opierając się na wynikach
badań. Warto również wziąć pod uwagę, czy doświadczane objawy nie są
spowodowane zakażeniem pasożytniczym, wirusowym, które mogą mieć znaczący wpływ
na równowagę błony śluzowej jelit i układ immunologiczny.
Innym istotnym czynnikiem
osłabiającym układ odpornościowy jest przewlekły stres. Zmniejszając
odporność naszego organizmu powoduje, że jest on bardziej narażony na działanie
patogennych bakterii i wirusów, które, jeśli nie zostaną odpowiednio szybko
zwalczone, doprowadzają do stanu zapalnego w organizmie. We współczesnym
świecie trudno wyeliminować stres, ale możemy zminimalizować jego skutki
poprzez codzienną aktywność fizyczną, odpowiednią ilość snu, medytację i rozwój
osobisty.
Emilia Lorenc
Źródła:
- Tight Junctions,
Intestinal Permeability, and Autoimmunity Celiac Disease and Type 1
Diabetes Paradigms
- Modulation of immune
function by dietary lectins in rheumatoid arthritis.
- Mechanisms of
disease: the role of intestinal barrier function in the pathogenesis of
gastrointestinal autoimmune diseases.
- Maes M, Leunis JC
(2008) ‘Normalization of leaky gut in chronic fatigue syndrome (CFS) is
accompanied by a clinical improvement: effects of age, duration of illness
and the translocation of LPS from gram-negative bacteria’, Journal of
Neuro Endocrinology, 29(6), pp. 902-10.
- Visser, J
(2010) Tight Junctions, Intestinal Permiability and
Autoimmunity Celiac Disease and Type 1 Diabetes Paradigms. PubMed.
- ncbi.nlm.nih.gov
Zahttp://dziecisawazne.pl/zespol-nieszczelnego-jelita-przyczyny-i-objawy/
zdrowiezroslin
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz